Λίγα λόγια για τον συλλογικό κήπο
Το Νοέμβριο του 18′ μια ομάδα ανθρώπων με κοινές αξίες, ολίγον τι όψιμα ως προς την καλλιεργητική περίοδο αποφάσισε να δημιουργήσει ένα εγχείρημα στη φάση της παραγωγής, της τροφής, της αυτάρκειας καθώς και κάποιων άλλων θεματικών που θα ειπωθούν περισσότερο παρακάτω, αξιοποιώντας ένα πολύ μικρό κομμάτι δημόσιας γης στα αχρησιμοποίητα κι εγκατελλειμένα εδώ και πάρα πολλά χρόνια παρτέρια-θερμοκήπιο του Τ.Ε.Ι Δασοπονοίας.
Ήταν μια απόφαση που πάρθηκε σε μια κατάσταση όπου η ανεργία, η φτώχια αλλά κυρίως η διάθεση για κάτι συλλογικό με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά όπως η ισότητα, η αλληλεγγύη κι η αυτοδιαχείρηση μας παρακίνησαν σε αυτήν την πράξη.
Για ποιό λόγο απαλλοτροιώσαμε(κατάληψη) τον δημόσιο αυτόν χώρο και γιατί δε μπήκαμε σε μια διαδικασία να γίνουμε κι εμείς μικροιδιοκτήτες αγοράζοντας γη;
Ακόμη και για εμάς που μπορεί να είμαστε ήδη μικροιδιοκτήτες ή κι όχι, στις συζητήσεις που έχουμε κάνει θεωρούμε το θεσμό της ιδιοκτησίας ως έναν απ’ τους κυριότερους παράγοντες που έχουν οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπων σε κατάσταση φτώχιας, εξαθλείωσης, πείνας. Η όλο και συγκεντροποίηση της ιδιοκτησίας σε μεγαλοπαραγωγούς ή γενικότερα σε μικρό αριθμό ανθρώπων-πράγμα που συμβαίνει σε σχεδόν όλες τις άλλες χώρες κι ήδη έχει ξεκινήσει και συνεχίζεται στην Ελλάδα μέσω της πώλησης των ”κόκκινων δανείων” σε οικονομικούς οργανισμούς(founds) και τον μετέπειτα πλειστηριασμό της γης – μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι παραγόμενες ποσότητες τροφών-πρώτη ύλη που θα παραχθεί θα εξυπηρετεί την ανάγκη για το μέγιστο κέρδος κι όχι κάποια ανάγκη μιας κοινωνίας για μια διατροφική ή άλλη ανάγκη επιβίωσης. Δεν είναι τυχαίο που μεγάλη παραγωγή μέχρι και πριν κάποια χρόνια ειδικά στη Θεσσαλία ήταν βαμβάκι και καπνός όχι επειδή το είχαν ανάγκη αλλά επειδή έτσι θα τροφοδοτούνταν η εγχώρια ή εξωτερική βιομηχανία. Μια βιομηχανία που ανά πάσα ώρα μπορεί να οδηγήσει έμμεσα σε μια αναδιάρθρωση της παραγωγής ανάλογα με τις τιμές που θα δώσει και τη διάθεσή της να προωθήσει κάτι περισσότερο κερδοφόρο. Μέσα σε όλα αυτά να σε μεταφέρει από μια κανονικότητα στο χείλος του γκρεμού, σε μια οικονομική καταστροφή που γι’ αυτήν δε θα είναι παρά μόνο η εξυπηρέτηση των αναγκών της. Ανάγκες που σήμερα δημιουργεί το σύστημα του καπιταλισμού-νεοφιλελευθερισμού μέσω της διαφήμισης, τον σύγχρονο τρόπο καταναλωτικής ζωής και της τεχνολογίας. Άρα, μπορούμε να μιλήσουμε για μια υφαρπαγή της σοδειάς σαν ένας άλλωτε κατακτητής! Πως είναι δυνατόν τότε να μιλάμε για ανοησίες περί υπερπληθυσμού της γης κι οτι δεν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι για την εξάλειψη του διατροφικού προβλήματος εφόσον δεν κοιτάμε στο παρασκήνιο και στις εγγενούς αντιφάσεις του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής; Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μια τεχνητή φτώχια που τη βλέπουμε καθημερινά στις πόλεις και πιο έντονα στις μεγαλύτερες(υποβαθμισμένες περιοχές). Βέβαια δε μπορούμε να παραμερίσουμε οτι ακόμα κι όταν η μικροιδιοκτησία(που έχει ενταχθεί στην οικονομική παραγωγή κι όχι την παραγωγή για την οικιακή αυτάρκεια) αποτελεί τον κανόνα κι όχι την εξαίρεση αντιδρά με τον ίδιο τρόπο μόνο που ο έλεγχος της είναι δυσκολότερος. Άρα, για εμάς δεν τίθεται θέματα ιδιοκτησίας(ατομικής) παρά μόνο κοινοκτημοσύνης(κοινωνικής).
Ένα δεύτερο ζήτημα είναι το κατά πόσο οι ίδιοι οι άνθρωποι παράγουν την τροφή τους ή γενικότερα λαμβάνουν μέρος στην παραγωγική διαδικασία.Ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα που εντείνεται απ’ την έναρξη της βιομηχανικής επανάστασης όπου συσσωρεύεται όλος εκείνος ο πληθυσμός, που καλλιεργεί την τροφή του για να επιβιώσει, μέσα στις πόλεις με συγκεκεριμένες δουλειές που καλύπτουν μεγάλο μέρος της ζωής τους και που στην τελική τους αποφέρει ένα χρηματικό ποσό. Δηλαδή, με άλλα λόγια τους άλλαξε τον τρόπο ζωής προσφέροντας τους κάποιες ανέσεις αλλά ταυτόχρονα τους εγκλώβισε σε ένα φαύλο κύκλο ζωής. Μια όλο και πιο έτοιμη ζωή εξαρτώμενη απ’ το χρήμα που το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να ακολουθήσεις την πεπατημένη. Δεν είναι τυχαίο που υπάρχουν άνθρωποι που δεν ξέρουν πως παράγεται η τροφή τους, από που προέρχεται, γενικότερα έχουν αποξενωθεί απ’ τη φύση κι οποιαδήποτε στιγμή τους αφήσεις σε αυτήν δε θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν. Μιλάμε , δηλαδή, για μια μάχη ενάντια στη λήθη, μια γνώση που χάνεται καθημερινά. Με την όλο και λιγότερη ενασχόληση στη διαδικασία της παραγωγής της τροφής καθώς και τη μάζωξη στο αστικό περιβάλλον δημιουργείται ένα κενό, στο ποιός θα διαχειρίζεται το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής εφόσον ο αριθμός των μεμονομένων ατόμων που καλλιεργεί μειώνεται δραματικά. Δε θα είναι κανείς άλλος από τις διάφορες βιομηχανικές επιχειρήσεις ή ένας κρατικός οργανισμός. Άρα, κάπως έτσι αρχίζει να διαφένεται μια σχέση εξάρτησης του πληθυσμού που ζει στις πόλεις ή όχι κι έχει απομακρυνθεί απ’ τη διαδικασία παραγωγής της τροφής. Μπορούμε να δούμε εισαγώμενα προϊόντα από χώρες που δεν έχουν λύσει το διατροφικό τους πρόβλημα και που άνθρωποι πεθαίνουν από πείνα διότι, η πώληση ενός τροφίμου μπορεί να αποφέρει πολλαπλάσιο κέρδος πουλώντας το σε μια άλλη χώρα παρά να πουληθεί εγχώρια και να ικανοποιηθούν οι διατροφικές ανάγκες. Πρώτα το κέρδος και μετά όλα τ’ άλλα. Εδώ γίνεται όλο και πιο κατανοητή <<η υφαρπαγή της σοδειάς>> που αναλύθηκε νωρίτερα.
Εν μέσω όλων αυτών των ζητημάτων δε θα μπορούσαμε να αφήσουμε ασχολίαστο το οικολογικό αποτύπωμα της παραγωγής αυτής στη φύση από τους διάφορους τρόπους καλλιέργειας. Με τον όρο οικολογικό αποτύπωμα εννοούμε τη μόλυνση του περιβάλλοντος από τη χρήση χημικών λιπασμάτων, εντομοκτόνων, μυκητοκτόνων, ζιζανιοκτόνων κ.ο.κ . Μια μόλυνση που για μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού πόσο μάλλον δε για τη δικιά μας περιοχή είναι αντιληπτή με μολύνσεις του υδροφόρου ορίζοντα κι ακαταλληλότητας νερού, αφάνισης πανίδας-χλωρίδας μέσω της δηλητηρίασης και προβλήματα υγείας μέσω της κατανάλωσης τροφών που η υπολλειματικότητα τους είναι στα <<επιτρεπόμενα όρια>>!!!
Για ποιό λόγο να χρησιμοποιούμε τόσα χημικά εάν πάρουμε ως παραδοχή πως η φύση βρίσκεται σε μια χαοτική ισσοροπία και δεν χρειάζεται την παρέμβαση μας; Η εξήγηση είναι πολύ απλή. Όταν καταστρέφεις αυτήν την ισορροπία που έχει σφυρηλατηθεί εδώ και εκατομμύρια χρόνια με αποψιλώσεις δασών, με εκατομμύρια στρέμματα μονοκαλλιέργειας, με επεμβάσεις σε λίμνες και ποτάμια τότε θα πρέπει να συντηρείς την όλη άρρωστη τεχνητή αυτή κατάσταση με τρόπο που να προσομοιάζει την πρότερη φάση. Κάτι τέτοιο βέβαια είναι ακατόρθωτο γι’ αυτό κι έχουμε φτάσει σε μη αναστρέψιμο πολλές φορές σημείο. Όσο το κέρδος θα έχει προβάδισμα έναντι της κοινωνικής αυτοπροσδιοριζόμενης αυτάρκειας αυτές οι επεμβάσεις θα είναι όλο και πιο συχνές(π.χ. εκτροπή Αχελώου). Πρέπει να καταλάβουμε οτι η φύση είναι πολυδαίδαλο σύστημα που μια μικρή αλλαγή μπορεί να επιφέρει ένα καταστροφικό αποτέλεσμα.(μπάζωμα ρεμάτων και πλημμύρες σε πόλεις, αφάνιση υγροβιότοπων-π.χ. Αποξύρανση της λίμνης Κάρλας). Θα ήταν για εμάς μεγάλη παράληψη να περιορίσουμε την αναφορά μας στο οικολογικό αποτύπωμα μόνο στον πρωτογενή τομέα παραγωγής κι όχι σε ολόκληρο το σύστημα μεταφοράς, μεταποιήσης κι εν τέλει διάθεσης του προϊόντος στον καταναλωτή.
Τώρα, όσον αφορά τον τρόπο καλλιέργειας το ιδανικότερο θα ήταν να μην υπάρχει εξάρτηση από εξωτερικούς παράγοντες(εταιρείες γεωργικών εφοδίων), να διασφαλίζεται η ισορροπία της φύσης και να παράγεται η αναγκαία ποσότητα. Τέτοιες τεχνικές μπορούμε να βρούμε κατά τόπους σε πολλές περιοχές αρχίζοντας από τις τοπικές μέχρι και να φτάσουμε σε άλλες όπως η ”φυσική καλλιέργεια” που αναπτύχθηκε στην Ιαπωνία. Βέβαια, όλα αυτά είναι θέματα προς συζήτηση και πειραματισμού χωρίς να αποκλείουμε πράγματα. Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε οτι ο τρόπος που θα χρησιμοποιηθεί θα δώσει νόημα σε όλα όσα έχουμε πει απ’ την αρχή του κειμένου.
Και δε θα συζητούσαμε τίποτα απ’ όλα αυτά εάν δεν υπήρχε ο σπόρος. Το γονιμοποιό στοιχείο της φύσης που όπως και με την ιδιοκτησία τείνει να συγκεντρωποιηθεί στα χέρια μερικών εταιρειών βιοτεχνολογίας που σκοπό έχουν να πατεντάρουν και να κατοχυρώσουν με αποκλειστικότητα την παραγωγή και διάθεση των σπόρων. Ήδη αυτό γίνεται στις ΗΠΑ εδώ και κι αρκετά χρόνια καθώς και σε άλλες χώρες όπου έχουν δώσει άδειες για σπορά γενετικά τροποποιημένων σπόρων όπου αυτό ισχύει εν μέρει και στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ορισμένες περιοχές και ποικιλίες σπόρων. Η συγκεντροποίηση των σπόρων αλλά και η ταυτόχρονη εξαφάνιση αρκετών ποικιλιών οδηγεί άμεσα στην εξάρτηση απ’ αυτές τις εταιρείες. Για να καταλάβουμε καλύτερα το μέγεθος της καταστροφής αρκεί να δούμε τις επιπτώσεις ενός στείρου(μπορεί να επικονιαστεί αλλά δε μπορεί να δώσει άνθος εάν τον επιλέξεις για σποροπαραγωγή για παράδειγμα) σπόρου που όταν αναπαραχθεί-επικονιαστεί στη φύση με ένα φυσικό γόνιμο μη γενετικά τροποποιημένο σπόρο θα επικρατήσει ο πρώτος κι έτσι θα δημιουργηθεί μια αλυσίδα καταστροφής της φύσης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι γεωργοί στην Ινδία που σε μια περίοδο μεγάλων καταστροφών πριν κάποια χρόνια κι ενώ είχαν πάρει δάνεια, έχοντας προμηθευτεί παράλληλα στείρους γεννετικά τροποποιημένους σπόρους και μη έχοντας σποροπαραγωγή στο τέλος κάθε καλλιεργητικής περιόδου οδήγησε πολλούς απ’ αυτούς στην αυτοκτονία με συνέπεια να υπάρξει κοινωνική αναταραχή.Οι παππούδες-γιαγιάδες μας ήξεραν πως εάν δεν κρατήσουν σπόρο την επόμενη χρονία θα πεινάσουν, τώρα, ξέρουμε πως εάν δεν έχουμε λεφτά δε θα μπορέσουμε να τον αγοράσουμε, συνεπώς πάλι θα πεινάσουμε. Άρα, για εμάς η βιοποικιλότητα είναι ένα δείγμα ελευθερίας και θα προσπαθήσουμε κι απο μεριάς μας να το στηρίξουμε μέσω ανταλλαγής κι αποθήκευσης σπόρων όπως ήδη κάνουν αρκετές ομάδες ανά τον κόσμο όπως και στην Ελλάδα.
Για εμάς, η δημιουργία μιας άλλης κοινωνίας είναι μια απαγκίστρωση απ’ όλο αυτό το σάπιο σύστημα εκμετάλλευσης μέχρι και του τελευταίου κόκκου άμμου! Μια απαγκίστρωση απ’ τη σύγχρονη εργατική δουλεία που θα δημιουργήσει άλλες κοινωνικές σχέσεις και θα θεσμίσει πράγματα σύμφωνα με τις ανάγκες των από τα κάτω. Όποιος ενδιαφέρεται να συμμετάσχει-συνδιαμορφώσει σε ένα τέτοιο εγχείρημα μπορεί να έρθει κάθε Κυριακή στις 6 στο χώρο του Αυτοδιαχειριζόμενου Στεκιού ή αλλιως με τους τρόπους επικοινωνίας:
site: https://autodiaxirizomenostekikarditsas.espivblogs.net/
e-mail : autodiaxirizomenostekikarditsas@espiv.net
διεύθυνση : οδός Μαυρομιχάλη & Πασιαλή
Πρωτοβουλία κατειλημμένου κοινωνικού κήπου ¨ΓΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ¨.